Cardano 911 — Hai mươi sự thật thú vị về Cardano

Bài viết này dành cho những người muốn tham gia vào thế giới tiền mã hóa của Cardano, nhưng không có đủ thời gian để nghiên cứu tài liệu.

• Blockchain Cardano được đặt tên theo Gerolamo Cardano, một nhà khoa học và nghiên cứu xuất sắc trong nhiều lĩnh vực của khoa học Phục Hưng: y học, sinh học, thiên văn học, vật lý, toán học và triết học. Ông đã phát minh ra một loại khớp nối với các khớp nối linh hoạt (được sử dụng trong các phương tiện hiện đại) và giới thiệu về máy mã hóa, một công cụ viết mã hóa. Theo quan điểm khiêm tốn của tôi, điều cuối cùng là lý do chính tại sao tên của ông (ngoài sự dễ nghe) được chọn làm tên cho nền tảng tiền mã hóa mới bắt đầu hoạt động vào năm 2017.
• Cha đẻ của blockchain Cardano là ai? Sau khi rời khỏi dự án Ethereum, Charles Hoskinson đã thành lập IOHK vào năm 2015. Ông là đồng sáng lập và Giám đốc Chiến lược của Cardano. Kiến trúc sư, CEO và đồng sáng lập của nền tảng Cardano (cũng như đồng sáng lập của BitShares và Ethereum) là Charles Hoskinson. Đội ngũ Cardano là thực sự quốc tế – có hơn 400 người trên 50 quốc gia. Đội ngũ bao gồm các nhà phát triển, nhà nghiên cứu, người hỗ trợ và quản lý. Hiện tại, mạng lưới được điều hành bởi Cardano Foundation, có trụ sở tại Hồng Kông, IOHK và Emurgo, có trụ sở tại Thụy Sĩ.
• Thị trường chính cho ADA lưu hành hiện tại là châu Phi, châu Á và châu Mỹ Latinh, tức là các nền kinh tế đang phát triển. Ý tưởng chính đằng sau điều đó là giúp người dân ở các nước đang phát triển có thể triển khai các dịch vụ tài chính phi tập trung (DeFi) đơn giản, giá rẻ, đáng tin cậy và an toàn. Ở những nước như vậy, hầu hết mọi người không có cơ hội mở tài khoản ngân hàng hoặc bảo hiểm cuộc sống và tài sản. Tuy nhiên, việc các hồ bơi staking chủ yếu được đặt ở các nước phát triển là hoàn toàn rõ ràng.
• Ticker tiền mã hóa ADA đứng cho Ada Lovelace, là nhà toán học người Anh, lập trình viên máy tính đầu tiên và là con gái của Lord Byron. Lovelace là một phần nhỏ của ADA, cũng giống như Satoshi là một phần nhỏ của Bitcoin, hoặc Wei là một phần nhỏ của Ether. Một ADA tương đương với 1.000.000 Lovelace (năm sinh của cô ấy). Một BTC tương đương với 100.000.000 Satoshi (tên của người sáng lập Bitcoin). Một ETH tương đương với 1.000.000.000.000.000 Wei (tên của một đơn vị đo lường Trung Quốc).
• ADA lưu hành trên mainnet. Trên Cardano testnet, bạn phải trả bằng tADA (ADA thử nghiệm). Có cả một trang web để nhận tADA miễn phí. Giới hạn của Faucet là 1000 tADA một ngày⁵.
• Cardano không có khai thác vì nó sử dụng thuật toán chứng minh cổ phần (PoS) thay vì chứng minh công việc (PoW). Charles Hoskinson nói rằng Cardano tiết kiệm năng lượng hơn Bitcoin. Ethereum, tuy nhiên, hứa hẹn sẽ xanh hơn, giảm mức tiêu thụ năng lượng xuống 99,95% bằng cách sử dụng staking thay vì khai thác. Bảng sau đây thể hiện mức tiêu thụ năng lượng hàng năm trên toàn thế giới cho mỗi mạng lưới:

|——————-|————————| | Cardano | 7 gigawatt-giờ | | Bitcoin | 119 terawatt-giờ | | Ethereum | 45 terawatt-giờ |

VISA*	97 terawatt-giờ

*VISA không phải là một mạng lưới blockchain, nhưng nó là một trong những đối thủ cạnh tranh của Cardano trong lĩnh vực thanh toán.

• Cardano có ba lớp: lớp thanh toán (Cardano Settlement Layer – CSL), lớp tính toán (Cardano Computation Layer – CCL) và lớp quản lý (Cardano Governance Layer – CGL). Lớp thanh toán là nơi ADA lưu hành và các giao dịch được xác nhận. Lớp tính toán là nơi các ứng dụng phi tập trung (DApps) được triển khai và các hợp đồng thông minh được thực thi. Lớp quản lý là nơi các quyết định về tương lai của Cardano được đưa ra bởi cộng đồng.
• Cardano có hai loại ví: ví đầy đủ (full node) và ví nhẹ (light node). Ví đầy đủ là ví có thể lưu trữ toàn bộ lịch sử giao dịch của Cardano và đồng bộ hóa với mạng lưới. Ví nhẹ là ví chỉ lưu trữ một phần lịch sử giao dịch và sử dụng một máy chủ từ xa để kết nối với mạng lưới. Ví đầy đủ có lợi thế về bảo mật và độc lập, nhưng cần nhiều dung lượng lưu trữ và băng thông hơn. Ví nhẹ có lợi thế về tốc độ và tiện lợi, nhưng cần phải tin tưởng vào bên cung cấp dịch vụ ví. Ví đầy đủ chính thức của Cardano là Daedalus, còn ví nhẹ chính